Sa herë që hipim në aeroplan, ia lëmë jetën pilotit.

Një mendim i frikshëm, duke pasur parasysh se shumica dërrmuese e përplasjeve ndodhin për shkak të gabimit njerëzor dhe jo nga ndonjë faktor tjetër.

Dhe ndërsa këto incidente janë ende tepër të rralla – rreth një në 11 milionë – ka pasur raste tragjike të përplasjeve të parandalueshme të shkaktuara nga gabime të mëdha nga ana e pilotit në të kaluarën.

Këtu, MailOnline ka përpiluar një përmbledhje të gabimeve më të këqija të bëra ndonjëherë nga pilotët që kanë çuar në një përplasje avioni.

Aeroflot Flight 593, 1994

 

Gjatë një fluturimi nga Moska në Hong Kong në vitin 1994, një pilot i ndihmës së Aeroflot ftoi fëmijët e tij në kabinë për të luajtur me kontrollet – njëri e rrëzoi aksidentalisht avionin nga autopiloti, duke çuar në një përplasje që vrau të gjithë 75 personat në bord (imazhi i aksioneve)

Ndoshta veprimi më qesharak nga të gjithë ishte ai i pilotit të ndihmës – i dyti në komandë pas bashkë-pilotit – Yaroslav Kudrinsky, i cili i la fëmijët e tij të luanin me kontrollet.

Përplasja fatale ndodhi më 23 mars 1994, gjatë një fluturimi të Aeroflot që udhëtonte nga Moska në Kong Kong. Airbus A310 u rrëzua në Siberi, duke vrarë të gjithë 75 personat në bord.

Siç u zbulua më vonë nga regjistrimet e kabinës, Kudrinsky ftoi dy fëmijët e tij në kabinë në mes të natës – Yana, 12 dhe Eldar, 15 vjeç.

Të dy u lejuan të uleshin në karrigen e kapitenit dhe të luanin me komandat, të cilat duhej të ishin çaktivizuar pasi avioni ishte në modalitetin autopilot. 

Por kur Eldar mbajti poshtë kolonën e kontrollit për plot 30 sekonda, ai e detyroi sistemin të kthehej në manual.

Në kohën kur kapiteni dhe bashkë-piloti u rikthyen në vendet e tyre dhe kapën kontrollet, ishte tepër vonë. Avioni u rrëzua në malet poshtë, duke vrarë të gjithë në bord.  

Fluturimi 235 i TransAsia Airways, 2015

Në shkurt 2015, Fluturimi 235 i TransAsia Airways u përplas në një urë autostrade në Tajvan dhe më pas u përplas në lumin Keelung, në foto, duke vrarë 43 nga 58 pasagjerët e tij, pasi piloti fiku motorin e gabuar. 

Avioni, i paraqitur në foto, sapo ishte nisur nga aeroporti Songshan i Taipeit, kur njëri prej motorëve humbi energjinë dhe piloti, i cili u vra së bashku me bashkëpunëtorin, fiku aksidentalisht motorin e vetëm tjetër që punonte duke tërhequr anijen e gabuar.

Këto ishin ndër fjalët e fundit nga piloti i fluturimit 235 të TransAsia më 4 shkurt 2015, pak para se avioni të përplasej me një urë autostrade në Tajvan, duke vrarë 43 nga 58 pasagjerët e tij.

Sipas raportit nga Këshilli i Sigurisë së Aviacionit të Tajvanit, avioni sapo ishte nisur nga aeroporti Songshan i Taipeit kur njëri prej motorëve humbi fuqinë. 

Piloti, i cili u vra së bashku me bashkëpunëtorin, më pas fiku aksidentalisht motorin tjetër që punonte duke tërhequr mbytjen e gabuar, duke bërë që avioni të rrëzohej ndjeshëm, të kapte Viaduktin Huandong dhe më pas të hidhej në lumin Keelung më poshtë.

Tuninter Flight 1153, 2009

Në mars 2009 në bordin e Tuninter Flight 1153, kapiteni u regjistrua duke u lutur në vend që të vendoste procedurat e urgjencës pasi aeroplanit i mbaroi karburanti, u rrëzua në det mbi Itali dhe vrau 16, pa përfshirë veten.

Në mars të vitit 2009, si piloti ashtu edhe bashkëpiloti i Tuninter Flight 1153, i cili u rrëzua në Detin Mesdhe në 2005, u dënuan me dhjetë vjet burg për vdekjen e 16 pasagjerëve. 

Burrat, kapiteni Shafik Al Gharbi dhe bashkë-piloti Ali Kebaier Lassoued, u akuzuan se u lutën në vend që të vendosnin procedurat e urgjencës pasi aeroplanit i mbaroi karburanti për shkak të një gabimi mekanik dhe u përplas drejt oqeanit.

Në regjistrimet e kabinës së kabinës së luajtur në gjykatë, Gharbi u dëgjua duke bërë thirrje për ndihmën e ‘Allahut dhe të profetit të tij Muhamedit’ – sipas The Guardian . 

Ka prova që ekuipazhi bëri përpjekje të shumta për të shpëtuar situatën, por në fund u panik dhe lejoi që të ndodhte përplasja.

Avioni ishte nisur për në Bari të Italisë nga Djerba, Tunizi dhe 23 nga 49 pasagjerët e tij mbijetuan pasi u shpëtuan nga uji.

Një eksperiment i rëndësishëm ka filluar në Britani! Steve Young është një nga pacientët e parë që testoi vaksinën e personalizuar kundër melanomës, llojit më vdekjeprurës të kancerit të lëkurës.

Një tumor malinj u hoq nga lëkura e burrit 52-vjeçar, disa muaj më parë, dhe tani mjekët, duke përdorur mekanizmat mARN, kërkojnë të ndihmojnë sistemin e tij imunitar të njohë dhe eliminojë në kohë qelizat kancerogjene, në mënyrë që sëmundja të mos i rikthehet.

Vaksina, mRNA-4157 (V940), përdor të njëjtat mekanizma si vaksinat aktuale të COVID dhe në provat e saj të para njerëzore po jepet së bashku me ilaçin e kancerit pembrolizumab.

Vaksina është e personalizuar që do të thotë se është projektuar sipas materialit gjenetik të tumorit të hequr nga një pacient i caktuar, në mënyrë që të udhëzojë trupin të prodhojë proteina ose antitrupa që synojnë qelizat specifike të kancerit.

Nga Amos Chapple REL

Fushëbeteja moderne është transformuar nga dronët në ajër dhe në detet e hapura, dhe tani, Rusia dhe Ukraina janë buzë dislokimit të një numri të madh të dronëve tokësorë në tokën ukrainase.

Një video e publikuar së fundmi e shfaq shkallën deri në të cilën mjetet pa pilot po e transformojnë fushëbetejën moderne. Videoja i shfaq dy dronë rusë me telekomandë dhe të armatosur me granatahedhës, duke u shkatërruar nga dronët ajrorë ukrainas. E gjithë kjo është xhiruar nga një dron spiun që rri pezull aty pranë.

Nataliia Kushnerska, kryetare e Brave1, një organizate e Qeverisë ukrainase, tha për Radion Evropa e Lirë se organizata e saj “ndër prioritetet kryesore e kishte prodhimin e robotëve tokësorë për të qenë në nivel me sistemet pa pilot”.

Dronët tokësorë ishin përdorur për herë të parë në luftë gjatë pushtimit të Finlandës nga Bashkimi Sovjetik më 1939. “Teletanket” sovjetike ishin tanke tradicionale të pajisura me telekomanda. Ato kontrolloheshin nga dora e njeriut për të lëvizur dhe për ta shkrepur armën nga një largësi, pa ndihmën e pamjeve të videove moderne. Besohet se teletanket sovjetike u përdorën për herë të fundit në luftë gjatë Luftës së Dytë Botërore në vitin 1942.

Gjithashtu gjatë asaj lufte, ushtria gjermane e ndërtoi një dron tokësor kamikaz i quajtur “Goliath”. Ky dron në madhësinë e një veture mbushej me eksplozivë dhe kontrollohej përmes një teli që zvarritej mbrapa teksa Goliath shkonte drejt pozicioneve të armikut. Mijëra “dronë shkatërrues” ishin prodhuar, por ata ishin të ngadalshëm dhe ndaloheshin shumë lehtë me armë zjarri.

Prej Luftës së Dytë Botërore, ka pasur shumë tentime për ta ringjallur konceptin e dronëve tokësorë luftarakë, por suksesi ka qenë i kufizuar.

Tanku rus pa pilot, Uran-9, ishte përdorur në luftime gjatë luftës civile në Siri më 2018, por dështoi aq keq saqë një oficer theksoi se ky sistem ishte së paku një dekadë larg të qenet i gatshëm për betejë. Ky tank ende nuk është përdorur në Ukrainë.

Michael Boyle, profesor në Universitetin Rutgers dhe autor i një libri në luftën e dronëve, tha për REL-in se ka disa arsye pse ka qenë i ngadalshëm zhvillimi i dronëve tokësorë luftarakë.

“Arsyeja e parë është terreni”, tha Ai.

“Derisa dronët ajrorë mund të fluturojnë lirshëm si zogjtë dhe dronët detarë gjithashtu lëvizin përmes një elementi relativisht të pakufizuar, dronët tokësorë “duhet të jenë në gjendje të lëvizin me shpejtësi nëpër sipërfaqe jo të rrafshëta dhe nën zjarrin e luftimeve për t’i kryer detyrat”, tha Boyle.

Pengesat, të thjeshta si një gropë, apo grumbuj teli me gjemba, të cilat mund t’i kapërcejë me lehtësi një ushtar, paraqesin pengesë të pakalueshme për shumë dronë tokësorë.

Një faktor tjetër i rëndësishëm është çmimi.

“Zhvillimi i një mjeti tokësor që mund të veprojë në terrene jo të rrafshëta dhe të largëta, dhe të jetë i përdorshëm nga njësitet e tjera ushtarake, kushton shtrenjtë”, tha Boyle.

Derisa dronët ajrorë kamikazë që kushtojnë disa qindra dollarë dërgohen në misione njëdrejtimëshe, dronët e mëdhenj tokësorë që janë mjaftueshëm të zhvilluar për të lëvizur në fushëbeteja me terren me vrima “nuk mund të përdoren në mënyrën e njëjtë në përgjithësi”, sipas Boyle.

Eksperti i dronëve shtoi se “infrastruktura e komunikimit me [dronët tokësorë] duhet të jetë në veçanti e sigurt, së paku tani për tani kur janë kaq të shtrenjtë”.

Kushnerska thotë se dizajni më premtues i dronëve tokësorë që Brave1 po e teston tani është një mjet i dizajnuar për të transportuar të plagosur nga fushëbeteja.

“Komunikimet me ushtrinë na kanë treguar se mbrojtësit i pësojnë shumë humbje gjatë bartjes së të plagosurve”, tha ajo.

Ajo thotë se një mjet i kontrolluar nga larg apo në mënyrë autonome, mund ta zërë vendin e tre deri në gjashtë ushtarëve të nevojshëm për ta bartur nga vija e frontit një ushtar të plagosur.

“Deri në fund të vitit 2024, ne presim që ky [mjet tokësor pa pilot] të jetë pjesë sistematike e veprimeve të ushtrisë sonë”, parashikoi ajo.

Zyrtarët rusë e kanë kërcënuar të dielën Perëndimin se Moska do të përgjigjet “ashpër”, në rast se asetet e ngrira ruse konfiskohen, duke u zotuar për masa hakmarrëse dhe veprime ligjore “pafund”.

Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme të Rusisë, Maria Zakharova, tha se Rusia nuk do t’i dorëzojë kurrë territoret që ia ka uzurpuar Ukrainës, në këmbim të kthimit të aseteve të ngrira ruse.

“Mëmëdheu ynë nuk është në shitje”, shkroi Zakharova në aplikacionin Telegram.

“Asetet ruse duhet të mbesin të paprekura, sepse, përndryshe do të ketë përgjigje të ashpër ndaj hajdutërisë së Perëndimit. Në Perëndim ka shumë që e kanë kuptuar këtë, por jo të gjithë fatkeqësisht”, tha ajo.

Si përgjigje ndaj luftës së Rusisë në Ukrainë, Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre i ndaluan transaksionet me Bankën Qendrore të Rusisë dhe me Ministrinë ruse të Financave, si dhe i bllokuan gati 300 miliardë dollarë asete ruse në Perëndim.

Shumica e aseteve të ngrira ruse janë në institucionet financiare evropiane, e jo në ato amerikane.

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha të dielën se sasi të mëdha parash të Perëndimit ndodhen ende në Rusi, të cilat mund të jenë cak i kundërmasave nga Moska.

“Mundësia e veprimeve ligjore [kundër konfiskimit të aseteve ruse] do të jetë shumë e hapur”, tha ai.

“Rusia do t’i shfrytëzojë ato dhe do ta mbrojë veten pafundësisht”, shtoi ai.

Ministri gjerman i Financave, Christian Lindner deklaroi se Gjermania do të vazhdojë ta përkrahë Ukrainën si një mburojë kundër synimeve të presidentit të Rusisë, Vladimir Putin.

“Ne po e mbështesim Ukrainën, sepse ajo është vija e parë e mbrojtjes sonë kundër Putinit. Përmes pushtimit të Ukrainës, që e nisi më 2022, Putini dëshiron “të na sulmojë të gjithëve dhe mënyrën e jetës sonë”, u shpreh Lindner.

“Qëllimi i Putinit nuk është Ukraina. Qëllimi i tij është të jetë në gjendje të ushtrojë pushtet mbi ne. Dhe ai kurrë nuk duhet të ketë sukses në këtë gjë”, shtoi ai.

Për këtë arsye, Linder theksoi se Gjermania dhe aleatët e saj duhet të përmirësojnë aftësitë për mbrojtje.

Gjermania ka miratuar fondin special prej 100 miliardë eurosh për përditësimin e ushtrisë, i cili do të përdoret brenda disa vitesh.