Ish-presidenti i Sllovenisë, Borut Pahor, emri i të cilit u lakua si zëvendësues i të deleguarit aktual për dialogun, Miroslav Lajçak, ka njoftuar se është duke përgatit një draft-skicë se si ai mendon se duhet të vazhdojë dialogu mes Kosovës dhe Serbisë, meqë në vlerësimin e tij ky proces i ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian aktualisht ka ngecur.

Pahor nëpërmjet një postimi në platformën sociale, X, nuk ka dhënë detaje mbi planin e tij me arsyetimi se “dëshiron që fillimisht ta koordinojë atë me Përfaqësuesin e Lartë për Politikën e Jashtme dhe të Sigurisë, Josep Borrell dhe vendet anëtare të BE-së, veçanërisht vendet e QUINT-it”.

Gazeta sllovene, Delo, javë më parë raportoi se Pahor, mund të emërohet si i deleguari i ardhshëm i Bashkimit Evropian për dialogun Kosovë – Serbi, duke zëvendësuar kështu në këtë pozitë, diplomatin sllovak, Miroslav Lajçak.

Përfaqësuesi i Lartë i Bashkimit Evropian (BE) për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Josep Borrell, në prill të këtij viti emëroi diplomatin sllovak, Mirosllav Lajçak si ambasador i BE-së në Zvicër në kuadër të rotacionit të madh vjeshtor.

Lajçak për 4 vjet mban pozitën e të deleguarit special të BE-së për dialogun Kosovë – Serbi. Ndërsa mandati i tij pritet të përfundojë në fund të gushtit të këtij viti.

Ministri i Punëve të Jashtme I Serbisë, Ivica Daçiç, ka deklaruar se më 16 dhe 17 maj, do të jetë takimi i Komitetit të Ministrave të Këshillit të Evropës, ku do të diskutohet  për pranimin e Kosovës në atë organizatë, dhe ndoshta për kete do të votohet më 17 maj. Gjithashtu Daçiç u shpreh se nuk është e sigurt se çfarë do të ndodhë, por theksoi se “Serbia do të luftojë”.

Gjatë një interviste në TV Prva, shefi i diplomacisë serbe tha se nuk do të thotë se do të shkohet menjëherë në votim, pasi Franca dhe Italia kanë shprehur rezerva, ndërsa Hungaria është qartazi kundër,.

“Vendet që përkrahin Kosovën, po e shtyjnë Albin Kurtin që të dërgojë Statutin e Unionit të Komunave me Shumicë Serbe në Gjykatën Kushtetuese. Dhe teksa Franca eshte deklaruar se vetëm pas përgjigjes së kësaj gjykatw, Kosova mund të bëhet pjesë e KiE,  disa thonë se mjafton vetëm dërgimi i kërkesë në Kushtetuese” – ka treguar ministry Daçiç.

Ai vlerësoi gjithashtu se Kosova është një “projekt i dështuar” artificial politik, duke thënë se ajo në mënyrë të njëanshme shpalli pavarësinë në vitin 2008 dhe se në vitin 2024 ende nuk ka arritur njohjen e plotë.

Daçiç vlerësoi se e gjitha kjo ishte një “debakël i politikës perëndimore”. Për më tepër, ministri tha se propozimi për Rezolutën për Srebrenicën është një “gjest i pamatur” që synon të ushtrojë presion mbi Serbinë, se bashkë-sponzoruesit e rezolutës me siguri nuk do të dorëzohen dhe se votimi me siguri nuk do të mbahet më 2 maj.

Ai tha gjithashtu se “krijuesit e rezolutës” nuk e prisnin që Serbia do ta kundërshtonte kaq fuqishëm projektin e tyre.

“Ata prisnin që ne vetëm do ta mohonim krimin, por përkundrazi ne ecëm me procedure. Deklaruam se është shkelur neni 12 i Kartës së OKB-së, se nuk ka konsensus në Bosnje dhe Hercegovinë dhe në vendet e rajonit” – deklaroi Daçiç

Ai shtoi se jo vetëm që nuk kishte konsensus në botë, në rajon dhe në Bosnje dhe Hercegovinë, por askush nuk e njoftoi Serbinë se ishte duke u përgatitur (rezoluta e propozuar) dhe kjo është arsyeja pse ajo u pranua nga disa anëtarë të OKB-së.

“Në bisedë me përfaqësuesit e OKB-së, autorët panë se nuk kishte një numër të madh të entuziastëve, dhe kjo vërehet në numrin e vogël të bashkë-sponsorizuesve, teksa shteti Malavi madje e tërhoqi bashkësponsorizimin” – theksoi Daçiç dhe shtoi se nëse duan ta hedhin në votim rezolutën për Srebrenicën, rezultati do të jetë larg nga ai që ata duan dhe se gjithcka e përgatirut nga ata, nuk ka të bëjë me pajtimin, por vetëm do të thellojë ndarjet.

Daçiç njoftoi gjithashtu se Rusia ka kërkuar një takim urgjent të Këshillit të Sigurimit të OKB-së për Bosnje Hercegovinën, dhe se takimi ishte caktuar për 30 prill.

Ministri kujtoi gjithashtu se në mes të majit do të ketë një seancë të rregullt të Këshillit të Sigurimit për Bosnje Hercegovinën dhe se presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç do të vendosë se kush do të shkojë atje për të përfaqësuar Serbinë.

Sipas njoftimit të Prokurorisë, ka dyshime se i arrestuari mund të ketë kryer krime lufte ndaj popullatës civile gjatë viteve 1998 dhe 1999.

Me aktvendim të Prokurorisë Speciale, i njëjti individ është ndaluar për 48 orë, dhe brenda afateve kohore ligjore ndaj të njëjtit individ, kjo prokurori do të bëjë kërkesë për caktimin e masës së paraburgimit nën dyshimin se ka kryer veprën penale “Krime lufte kundër popullatës civile”.

“Qëndrimi i presidentit serb Aleksandër Vuçiç në Kombet e Bashkuara në Nju Jork do të mbetet i regjistruar në analet diplomatike për serinë e skandaleve që ai krijoi me fjalorin e tij jodiplomatik.

Askënd nuk kursyer, të madhe e të vogël, dhe të gjitha këto teksa pritet votimi në OKB për Rezolutën për Srebrenicën, si dhe votimi në Këshillin e Evropës për pranimin e Kosovës në atë organizatë.

Vuçiç mendon se me kolegët e tij të huaj mund të sillet ashtu siç sillet në Serbi ndaj nënshtetasve të tij, te cilët I quan si do, por pa I hyrë asnjë gjemb në këmbë. Në shoqëritë demokratike kjo nuk është e mundur, por të paktën do kishte pasoja: – kështu janë shprehur për median opozitare serbe ‘Danas’, analistë e diplomatë.

E fundit në serinë e skandaleve është deklarata e Vuçiçit, ku ai I quajti  sllovenët “të neveritshëm” dhe që shkaktoi reagimin e Ministrisë së Punëve të Jashtme të vendit fqinj, si dhe të kryeministrit slloven Robert Golob.

Për të gjitha këto, presidenti i Serbisë është dashur t’u kërkojë falje qytetarëve sllovenë, me një “por”. Ai refuzoi t’u kërkonte falje politikanëve sllovenë dhe për këtë arsye i acaroi më tej marrëdhëniet me Slloveninë.

Pas deklaratës fyese, Ministria e Punëve të Jashtme e Sllovenisë ftoi për sqarim të ngarkuarin me punë në ambasadën e Serbisë në Lubjanë. Ministrja e Punëve të Jashtme dhe eurodeputetja Tanja Fajon, i quajti fyese dhe të papranueshme fjalët e presidentit serb Aleksandër Vuçiç.

Nga ana tjetër, ka reaguar edhe kryeministri slloven Robert Golob, i cili ka theksuar se Vuçiç ka përdorur shprehje jashtëzakonisht fyese që nuk i përkasin presidentëve të shteteve, e aq më pak marrëdhënieve miqësore mes popullit slloven dhe atij serb.
Dhe më pas erdhi apologjia e Presidentit të Serbisë për opinionin slloven, për shkak të deklaratës nga Nju Jorku se “sllovenët ishin më të neveritshmit”.

“Nëse kam ofenduar dikë, dua t’i kërkoj falje gjithë publikut dhe popullit të Sllovenisë, por në të njëjtën kohë them se nuk do t’u kërkoj falje politikanëve sllovenë sepse ata udhëheqin një politikë të neveritshme ndaj Serbisë dhe popullit serb” – deklaroi Vucic dhe ftoi kryeministren dhe presidentin e Sllovenisë për një vizitë në Beograd, siç tha ai,  për të “kërkuar edhe një herë falje nëse është e nevojshme”.

Srećko Gjukić, diplomat karriere, tha per median serbe se skandali me sllovenët është aq i madh sa presidentit i Serbisë iu desh t’i kërkonte falje “popullit slloven, por jo politikanëve të tyre” (dhe po flasim për diplomatët), sikur ata politikanë nuk janë zgjedhur nga populli slloven, por nga dikush tjetër

Bashkëbiseduesi i ‘Danas’ gjithashtu kujtoi se Sllovenia nuk është Eldorado e Beogradit që dikush të sillet në mënyrë të papranueshme si në “tokën serbe”.

“Skandali që u prodhua kësaj radhe, në nivelin më të lartë të palës serbe, është vetëm i fundit në një listë të tërë “keqkuptimesh” me sllovenët. Jo shumë kohë më parë, sllovenët nuk e miratuan kandidatin serb për ambasador, Zoran Gjorgjeviç. Tanja Fajon, Ministre e Punëve të Jashtme të Sllovenisë, në kohën kur ishte kryetare e komisionit të Parlamentit Evropian, ishte në shënjestër të vazhdueshme të sulmeve nga kurora e Beogradit

për shkak të deklaratave të saj që i bënin thirrje qeverisë serbe të respektonte vlerat evropiane dhe standardet e demokracisë, politikës së jashtme, medias etj” –  kujtoi Gjukiç duke shtuar se për fat të keq, problemi me Slloveninë nuk është një rast i izoluar…………..

“Jam krenar për luftën që Serbia po bën në OKB” –  ka deklaruar presidenti Aleksander Vuçiç, i cili me një ekip prej 25 personash, plus 100 persona nga misioni rus në Kombet e Bashkuara, dëshiron të ndalojë miratimin e Rezolutës për gjenocidin e kryer në Srebrenicë në vitin 1995.

“Por do të ishte shumë më mirë nëse ai do të ishte përpjekur të ndalonte gjenocidin kur ndodhi, teksa bëri thirrje për vrasjen e “100 myslimanëve për çdo serb të vrarë” –  shkruan Ivica Puljiç për Al Jazeera, duke shtuar se Ndoshta mund të kishte bërë diçka si ministër i propagandës në qeverinë e Millosheviçit dhe si anëtar i Partisë Radikale Serbe”

29 vjet më vonë, tani radikal serb në moshë të mesme dhe president i Serbisë, Vuçiç po përpiqet të përdorë gjakun e të vrarëve në gjenocid për të mbledhur “botën serbe” dhe për të ndalur atë që nuk mund të ndalet – të vërtetën.

Vuçiç madje shkarkoi ambasadorin e mëparshëm të Serbisë në OKB, Nemanja Stevanoviç, sepse ai e zbuloi vonë se çfarë po thurrnin “diplomatët boshnjakë” në organizatën botërore – “se po përgatitnin një rezolutë që do t’i etiketonte serbët si gjenocidalë”.

Vuçiq e di shumë mirë se kjo nuk është e vërtetë, sepse asgjë serbe apo serbo-boshnjake nuk përmendet askund në draft rezolutën për Srebrenicën.

Teksti bën thirrje për vendosjen e Ditës së Përkujtimit për Srebrenicën, ashtu siç ka një Ditë Përkujtimi për viktimat e gjenocidit në Ruandë. Por, jo… Aleksandçr Vuçiç, në stilin e kryqtarit, viziton misionet diplomatike dhe bashkë me rusët përhap historinë se rezoluta do të çojë në konflikt. Vërtet?

“Rezoluta të ngjashme çuan në pajtim në Afrikën e Jugut dhe Ruandë. Dhe jeta në ato vende vazhdoi pa urrejtje të mbetur vrastare. Pikërisht sepse u tha e vërteta” – eshte shprehur Ivica Puljiç.

Tani e dimë se Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara nuk do ta votojë projekt-rezolutën më 2 maj, por disa ditë më vonë. Në fund të fundit, nuk është hera e parë që zhvendoset. A ju kujtohet 27 prilli, për të cilin foli kaq shumë vetë Vuçiç?

Pse ka një ndryshim date? Sepse teksti i rezolutës duhet të “lahet” pak më shumë, të rafinohet, për të marrë parasysh edhe sugjerimet e vendeve të tjera. Asgjë e pazakontë për diplomacinë. Rezoluta do të votohet në një ditë tjetër.

“Vuçiç dhe ambasadori rus Vasilij Nebenzija “shtrydhin duart” me vendet më të dobëta dhe të tilla ka shumë, në të njëjtën mënyrë që shefi i tij Vladimir Putin “përdredh duart” me ukrainasit dhe më pas i vret ata. Kjo është diplomacia e Vuçicit. Forca. Po të ishte politikan i mirë do të kishte diplomatë më të mirë, por nuk ka. Ai ka “nënën” Rusinë – dhe kjo është e gjitha” – deklaroi Puljiç për Al Jazeera duke potencuar_ – “Deri më tani, propozimi per rezolutën ka 22 sponsorë nga të gjitha kontinentet dhe do të ketë më shumë. Bota demokratike mbështet rezolutën, autokrati mbështet ata që ishin xhelatët. Kur keni Korenë e Veriut në anën tuaj, atëherë është e qartë se diçka nuk shkon me ju”