Zgjedhjet në SHBA: Si i bën media parashikimet për fituesit
/VOA/ Ndërsa amerikanët përgatiten të shkojnë në qendrat e votimit këtë 3 nëntor, mediat në SHBA do të raportojnë numërimin e votave, që do të përcaktojë fituesit e më shumë se 7,000 garave, ku përfshihen ato për Shtëpinë e Bardhë dhe Kongresin, për poste shtetërore dhe poste legjislative lokale.
Në Shtetet e Bashkuara, mediat e vëzhgojnë numërimin e votave në kohë reale dhe përdorin një larmi informacionesh për të përcaktuar se kur mund ta deklarojnë fituesin në secilën garë. Informacione të tilla janë numri i përgjithshëm i votave, pjesëmarrja në votime dhe numri i votave ende të pa numëruara në secilën zonë.
Ja se si funksionon dhe se çfarë metodash përdorin mediat për të garantuar se nuk do të bëjnë gabime:
Kush i shpall fituesit në zgjedhje?
Zyrtarët shtetërorë të zgjedhjeve janë ata që çertifikojnë numërimin e votave, por shumë kohë para se të numërohet çdo fletë votimi, media amerikane përdor një larmi burimesh dhe të dhënash për të parashikuar fituesit. Duke përdorur elementë të tillë si totali i votave të papërpunuara dhe teknika të ndryshme statistikore, mediat, të cilat i kanë mbuluar zgjedhjet presidenciale amerikane që nga viti 1848, i kanë parashikuar me shumë sukses fituesit e garës, por jo në mënyrë të përsosur.
Si i numërojnë mediat votat e hedhura natën e zgjedhjeve?
Votat mbahen shënim për secilin qark nga Associated Press, një agjenci lajmesh jofitimprurëse e cila përdor rrjetin e saj kombëtar prej më shumë se 4,000 reporterësh natën e zgjedhjeve për të regjistruar totalin e votave të hedhura, që raportohen nga nëpunësit e qarqeve dhe zyrtarë të tjerë lokalë. AP gjithashtu mbledh informacion nga faqet e internetit të shteteve, ku postohen të dhënat për votat e hedhura. Gazetarët e kalojnë këtë informacion në operacionin e numërimit të votave të AP, ku analistët marrin vendime se për cilat gara mund të jepet një parashikim i fituesit.
Kush e bën numërimin?
Punonjësit e zgjedhjeve lokale mbledhin votat në secilën zonë. Si dhe kur numërohen fletët e votimit, kjo përcaktohet nga ligjet lokale dhe shtetërore. Për shembull, disa shtete si Pensilvania dhe Uiskonsin përcaktojnë që asnjë fletë votimi të mos numërohet deri në ditën e zgjedhjeve, edhe nëse ato kanë mbërritur në zyrat e zgjedhjeve javë më parë. Sapo numërohen votat në një zonë, punonjësit e zgjedhjeve ia kalojnë informacionin zyrtarëve të qarkut dhe të shtetit, të cilët më pas ia japin atë gazetarëve dhe publikut.
Si e përdorin gazetarët totalin e votave në nivel lokal?
Gazetarët e AP në të gjithë vendin ua dërgojnë rezultatet njerëzve në qendrat zgjedhore të ngritura posaçërisht, ku ata i fusin në një sistem elektronik. Për shkak të pandemisë së koronavirusit, këtë vit qendrat zgjedhore janë virtuale. Të gjitha votat e numëruara i nënshtrohen një serie kontrollesh dhe verifikimesh, duke përfshirë programet kompjuterike të cilat japin alarmin, nëse ka mospërputhje.
Kush i përcakton fituesit?
Në AP, një ekip i caktuar përcakton nëse ka informacion të mjaftueshëm për të deklaruar fituesin. Ekipi nuk shikon vetëm totalin e përgjithshëm të votave të hedhura, por merr parasysh edhe votat që do të hidhen më vonë, numrin e fletëvotimeve që kanë mbetur për të numëruar dhe vendin se ku janë hedhur votat që ende nuk janë numëruar.
Në këto zgjedhje, AP nuk po përdor të dhëna nga anketimet me njerëzit që sapo kanë votuar (exit polls), siç ka bërë në vitet e kaluara. AP thotë se nuk beson që të dhëna të tilla janë të efektshme kur një numër i madh njerëzish kanë votuar herët, si këtë vit.
Media të tjera, duke përfshirë rrjetet e mëdha televizive – ABC, CBS, CNN dhe NBC – vazhdojnë të përdorin të dhënat nga ‘exit polls’ për të bërë parashikimet e zgjedhjeve. Rrjetet përdorin gjithashtu ‘redaksi zgjedhore’ të ngritura posaçërisht për të parashikuar fituesit natën e zgjedhjeve.
Kjo do të thotë që organizata të ndryshme mediatike mund ta deklarojnë fituesin në kohë të ndryshme, duke përdorur modelet dhe të dhënat e tyre.
Si numërohen fletët e votimit kur janë kaq shumë njerëz që votojnë herët?
Për shkak të pandemisë së koronavirusit, shumë më tepër amerikanë po votojnë herët këtë vit dhe shumë prej këtyre votave po hidhen me postë. Votimet me postë kërkojnë zakonisht më shumë kohë për t’u numëruar sesa ato të hedhura personalisht. Zyrtarët e zgjedhjeve duhet të hapin fletët e votimit, të sigurohen që një votues është i regjistruar dhe shpesh të verifikojnë nënshkrimin e tij.
Për shkak të kësaj, AP po parashikon, “numërime të zgjatura votash” në më shumë shtete sesa vitet e mëparshme, që mund të zgjasin ditë ose javë. Në 2018 AP krijoi sondazhin e saj të posaçëm, pikërisht për rastin nëse do të kishte një rritje të votave të hedhura para ditës së zgjedhjeve. Sondazhi, i quajtur AP VoteCast, merr parasysh deklarimin e atyre që kanë votuar herët si dhe të atyre që votojnë në ditën e zgjedhjeve dhe e ndihmon AP të faktorizojë votimin e hershëm në përllogaritjet e saj.
Sa e saktë është media në njoftimin e rezultateve?
Media ka qenë përgjithësisht e saktë në parashikimin e fituesve të zgjedhjeve. Por besueshmëria e tyre u dëmtua jashtëzakonisht shumë gjatë garës presidenciale të vitit 2000, kur shumica e mediave parashikuan para kohe, rreth orës 20:00 natën e zgjedhjeve, kandidatin Al Gore si fitues, pastaj pas orës 2 të mëngjesit shpallën fitues George W. Bushin. Më pas, ato hoqën dorë nga parashikimi, sepse në shtetin Florida filloi automatikisht rinumërimi i votave.
AP i numëron votat prej mbi 120 vjetësh dhe thotë se në vitin 2016 ajo ishte 99.8% e saktë në parashikimin e të gjitha garave zgjedhore dhe 100% në parashikimin e garave presidenciale dhe të kongresit për secilin shtet. AP e shpalli kandidatin Donald Trump fitues në orën 2:29 të mëngjesit më 9 nëntor 2016.
Rrëfimi tronditës i babait të Alma Arrazit: Çfarë u kanë parë sytë atyre fëmijëve
Voxnews.al sjell dëshminë tronditëse të babait të Alma Arrëzit, nëna e cila i dha fund tragjikisht jetës duke u hedhur nga ura e lumit Buna së bashku me tre fëmijët.
Teksa rrëfente mbi jetën e trishtë që kishte e bija, babai i Alma Bushati Arrëzi, Azem Bushati, sjell në vëmendje edhe detaje tronëditëse dhe prekëse.
“Sa e zgjuar ishte vajza ime. Puuuu sa e zgjuar. Veç ta kishe njohur… Por pati një fat të keq, shumë të keq”, shprehet ai.
Duke e përshkruar dhe treguar se përse kishte fat të keq, Azemi, nuk ngurron të tregojë edhe ato se çfarë kishte mësuar nga bëmat e brenda 4 mureve ku jetonte e Alma së bashku me bashkëshortin dhe fëmijët e mitur.
“Vajza ishte larguar shumë herë nga ajo shtëpi. Unë e kam përkrahur, duke i thënë ik, nuk të do, lëre. Vazhdo jetën tënde. Por nuk ma dëgjoi fjalën se e donte shumë. Edhe mentaliteti. Nuk donte ta linte se më thoshte që nuk jemi nga ato familje ne. S’jemi mësuar lër një e merr një tjetër. Se histori të tilla nuk përfundojnë mirë”, theksoi ai.
Largime të tilla dhe mënyra se si Ergys Arrëzi e trajtonte, kanë shkaktuar padiskutim edhe trauma tek të vegjlit.
“Aq e trembur ishte vajza e madhe, saqë edhe ku e ëma shkonte në tualet, i rrinte pas derës, nga frika se mos i ikte. Kur dilte e ëma e shikonte në sy (ja kështu, në kokërr të syrit). Sikur i lutej që mos ik më.
Ishte shumë e lidhur vajza e madhe me të ëmën. Booooo çfarë kanë parë ata fëmijë. Shpirti nuk më del rehat. Kam zemrën e operuar dy herë. Nuk ka kuptim më jeta ime”, tregon ai.
Nga thënie të tilla mësojmë edhe njëherë se përveç faktit që çifti ka pasur mosmarrëveshje, pasojat i kanë vuajtur edhe fëmijët. Të cilët për fat të keq, shpirtin e lanë në lumin Bunë, dorëpërdore me mamanë e tyre.
Klodiana Lala: Kulla që po hetohet nga SPAK, dyshohet për pastrim parash
Klodiana Lala ka deklaruar se kulla “Mali i Tiranës” është duke u hetuar intensivisht nga SPAK dhe se ka dyshime për pastrim parash dhe shpërdorim detyre.
Kujtojmë se kjo është kulla që ngjalli mjaft debate pak kohë më parë, pasi edhe opozita nuk e denonconce publikisht, ndërkohë gazetari Mero Baze hodhi akuza se pas saj qëndron edhe djali i Sali Berishës, Shkëlzen Berisha, nëpërmjet një biznesmeni.
“SPAK po heton intensivisht për kullën “Mali i Tiranës”. Kam përgjigje zyrtare, ka hetim për pastirm parash dhe shpërdorim detyre. Shumë çështje që nuk fliten, sepse janë në fillime, edhe unë has vështirësi për ti raportuar. Të kesh fakte duhet punë titanike, e dini sa çështje mbulojmë. Kjo është një nga rastet që SPAK të na tregojë, nëse nuk është i ngecur në atë rrjetën e politikës dhe biznesit”, tha Lala.
Gazetarja foli edhe për disa çështje të lidhura me politikën që SPAK po heton aktualisht.
“Kemi hetimet për koncesionet në Shëndetësi. Janë 300 dëshmitarë vetëm te koncesioni i Check Up. Duhet një vit vetëm për të pyetur dëshmitarët.
Kemi një zv.kryeministër në arrati. Kemi kryetar bashkie në detyrë të thirrur. Nuk dua ta ndaj është Berisha, Meta apo Veliaj, por kur SPAK siguron prova, nuk duhet ndarë e majtë apo e djathtë. Nëse ka prova që i mbërthen, për mua janë në rregull.
A i druhet Erion Veliaj drejtësisë së re? Kryebashkiaku: Fare, fle rehat!
“Nuk druhem fare sepse fle vërtetë rehat”, kështu përgjigjet kryetari i Bashkisë së Tiranës, ndërsa pyetet nga gazetari Sokol Balla, nëse i druhet sot drejtësisë së re.
Për emisionin ‘Real Story’, Veliaj tha se nuk ka pasur asnjë përfitim personal dhe se e vetmja ambicie ka qenë për të çuar përpara punët e qytetit.
“S’kam pasur asnjë përfitim personal, jetoj po aty ku kam jetuar, me familjen time para se të merresha me politikë. Dhe nuk ka sot një njeri në politikë, ose edhe në këtë vend që të vendosë gishtin dhe të thotë, Erion Veliaj më ka kërkuar këtë edhe atë. Nuk e kam bërë kurrë, përkundrazi kam qenë gjithmonë në anën tjetër, kur ndonjëherë më është kërkuar edhe ndërhyrje dhe prandaj pata edhe atë reagim.” -tha ai.
Pjesë nga intervista:
Ju gjithashtu keni dhënë intervistë, jo këtë të parafundit, por edhe një më herët se edhe mekanizmi i drejtësisë së re ka nevojë të regjistrohet, pendulumi i tij nuk është ndoshta tamam aty ku është. Mendoni se gjatë kësaj kohe të regjistrimit kjo drejtësia e re mund edhe t’iu vendosë juve nën akuzë a i druheni kësaj gjëje?
Veliaj: Nuk druhem fare sepse fle vërtetë rehat. Jo vetëm që nuk kam pasur asnjë ambicie për të sabotuar, dështuar, penguar punët e këtij qyteti, përkundrazi ambicia ka qenë për t’i çuar vetëm përpara. Për t’u siguruar që gjej zgjidhje dhe kompromise vetëm që puna të avancojë. S’kam pasur asnjë përfitim personal, jetoj po aty ku kam jetuar, me familjen time para se të merresha me politikë. Dhe nuk ka sot një njeri në politikë, ose edhe në këtë vend që të vendosë gishtin dhe të thotë, Erion Veliaj më ka kërkuar këtë edhe atë. Nuk e kam bërë kurrë, përkundrazi kam qenë gjithmonë në anën tjetër, kur ndonjëherë më është kërkuar edhe ndërhyrje dhe prandaj pata edhe atë reagim. S’kam unë probleme me median ata janë në punë të tyre, thjesht ndihem i fyer kur njerëz të cilët vetëm kërkojnë ndonjëherë gjëra të paligjshme dhe kur këto gjëra të paligjshme hasin një pengesë nga Bashkia e Tiranës, apo autoriteti im dhe pastaj kjo përkthehet në sulme, kjo sigurisht është një gjë e ulët por nuk dua të merrem më me këtë sepse, le të themi ta kanë punën e tyre. Ky është një qytet që njeh të gjithë njerëzit, njeh edhe njerëzit që punojnë, edhe njerëzit që venë gjoba.
Ishte hera e parë që ju goditët me emra. Ju përmendët emra konkretë. Një emër do ta përmend, pasi ju përmendët Baton Haxhiun, që le ta themi ka qenë një nga njerëzit më të afërt të kryeministrit.
Veliaj: Së pari nuk kam përmendur asnjë me emër. Kur them njeriu më i urryer në Kosovë, nëse dikush vetë ofrohet dhe thotë jam unë, ky është problem tjetër. Së dyti, besoj në këtë qytet të gjithë I njohin të gjithë. Vërtetë jemi një milion, vërtetë kemi një pafundësi turistësh, po në këtë fazë të gjithë I njohin të gjithë. Kështu që, fakti që unë nuk kam përmendur emër dhe secili gjeti emrin e vet, do të thotë që …
Tani është faji im që përmenda emër…
Veliaj: Jo, nuk thash këtë. Thjesht thash që në këtë qytet dihet kush punon, dihet kush sakrifikon, dihet kush është i ndershëm, dihet kush punon dhe të shtunë e të diel, dihet kush zgjohet i pari dhe fle i fundit, kush i çon me thonj punët përpara, dihet edhe kush nuk i tutet asnjë beteje. Kështu që di të them që për sa i përket ndërgjegjes time…
Dihet edhe kë keni përballë, të njëjtin grup
Veliaj: Shiko, kjo është një betejë politike. Nëse ti mendon se kjo është një betejë ca gazetarët që janë të mërzitur për interesa, të thash nuk dua të merren fare me këta, dhe fakti që këtij shqetësimit tim disa njerëz i kanë vënë edhe emra, ky nuk është problemi im, është problemi i atyre që identifikohen me ato epitete dhe nuk dua të flas apo të merrem më me ta. Ata janë në punën e tyre dhe publiku i njeh edhe kush është i sinqertë dhe kërkon transparencë, dhe kush vë gjoba. Njihen portalet, njihen të gjitha, nuk ka gjë të re nën diell, kur thotë Bibla meqë ishim në fundjavë Pashkësh. Ajo që di të them është që kjo është një betejë politike, një parti anemike si ajo copë e mbetur e PD e cila s’ka kauzë, e ka nisur me mua që nga këndi i lodrave, dhe që jam i sigurt do ketë betejë për Lanën, jam i sigurt do ketë betejë për Kopshtin Botanik, jam i sigurt do ketë pengesa të tjera. Por, deri ditën e fundit që do jem në bashki të Tiranës, nuk do i shmangem asnjë beteje. Nëse do zgjedh t’i shmangem betejës për të pasur pëlqime më shumë dhe për të pasur konsensus më të madh publik dhe lënies prapa të këtyre punëve dhe mos sakrifikimit, unë do të zgjedh gjithmonë të sakrifikoj edhe të bëj betejë. Të bëj betejë për një qytet që unë besoj përmes këtyre betejave ka pasur rezultate që e kanë bërë sot model. Model në rajon dhe model në Europë.
Trafikonin drogë rrugëve të Anglisë, dënohet me 6 vite burg çifti shqiptar
Gjykata britanike ka dënuar me 6 vite burg një çift të rinjsh shqiptarë të cilët shpërndanin drogë nëpër rrugët e qytetit.
Gjatë operacionit të koduar “Sarah Albo”, i njëjti pesudonim që përdorej nga dy të rinjtë në kodet e tyre gjatë takimit me klientët, janë vënë në pranga Jurgen Kapica dhe Vinjola Geca, të dy 23-vjeç.
Ndërkohë gjatë arrestimit policia sekuestruar në cilësinë provës materiale 7 telefona, para “cash” dhe qese me kokainë.
Dy të rinjtë Kapica dhe Geca shpërndanin kokainë në disa raste të dokumentuara mes korrikut të vitit të kaluar dhe deri në janar të këtij viti, kur edhe u arrestuan.
Një gjykatë në Ipswich e dënoi Jurgen Kapicën me 3 vite e 4 muaj burg dhe Vinjola Gecën me 2 vite e 6 muaj burg
Përfundojnë Pashkët/ Fluks në doganën e Kakavijës, nis kthimi i emigrantëve në Greqi
Pas përfundimit të Pashkës Ortodokse në vendlindje emigrantët shqiptarë që jetojnë dhe punojnë në Greqi kanë nisur kthimin për në shtetin fqinj.
Gjatë ditës së hënë në sportelet e daljes në doganën e Kakavijës është regjistruar fluks në rritje i këmbësorëve dhe automjeteve që udhëtojnë në drejtim të Greqisë.
Sipas Policisë Kufitare në Gjirokastër, janë regjistruar 3902 shtetas në hyrje-dalje, nga të cilët 2162 në hyrje dhe 1740 në dalje, si dhe 1265 mjete në hyrje-dalje, nga të cilat 643 në hyrje dhe 622 në dalje.
Për evitimin e radhëve të pritjes në kufi Policia Kufitare në Kakavije po punon me 4 sportele në hyrje 3 në dalje në bazë të fluksit të lëvizjes në kufi, ndërkohë edhe pala greke po punon me ritme të përshpejtuara. Fluksi i lëvizjes në doganën e Kakavijës pritet të regjistrohet edhe gjatë ditëve në vazhdim.
